پاراگونیموس وسترمانی؛ مرفولوژی، چرخه زندگی و درمان

پاراگونیموس وسترمانی تنها انگل دستگاه تنفس انسانی که عامل بیماری پراگونیمازیس(دستوماتوزیس ریوی) می‌باشد. این انگل که دو میزبان واسط و یک میزبان نهایی دارد از طریق خوردن خرچنگ می‌تواند به انسان‌ منتقل شود و به دو فرم داخل ریوی و خارج ریوی در انسان می‌تواند بیماری‌زایی کند.

فهرست مطالب

• مرفولوژی انگل
• اپیدمیولوژی
• چرخه زندگی
• بیماری زایی و علائم بالینی آن
  • • پاراگونیموس ریوی
    • پاراکونیموس خارج ریوی
• تشخیص
• درمان
• پیشگیری

مرفولوژی انگل پاراگونیموس وسترمانی

+ کرم بالغ

✔ تخم مرغی شکل به رنگ قهوه ای مایل به قرمز، اندازه 16-8 در 8-4 میلی متر

✔ در حالت فعالیت شبیه به قاشقی با یک انتهای منقبض و انتهای دیگر کشیده، هنگام انقباض به شکل دانه‌ی قهوه ی بیضی و تخت

✔ کوتیکول خاردار

✔ بادکش‌های هم‌اندازه، بادکش شکمی درست در قدام خط میانی بدن

✔ بیضه ها در قطعات نامنظم و مورب نسبت به یکدیگر در ثلث خلفی بدن

✔ تخمدان قطعه‌ای درقدام بیضه‌ها در طرف راست و روبروی رحم کاملا پیچ خورده

+ تخم

• بیضی، زرد مایل به قهوه‌ای با پوسته‌ی ضخیم، 120-80 در 60-48 میکرون
• دارای یک دریچه با هاله‌ی ضخیم(برآمدگی شانه مانند)
• هنگام خروج از بدن حاوی جنین نارس

اپیدمیولوژی

پاراگونیموس یک انگل با انتشار جهانی
آلودگی 21 میلیون نفر در 39کشور، پراکندگی وسیع در جنوب شرقی آسیا(کره 1 تا 5/1 میلیون نفر)

عدم گزارش آلودگی در ایران

چرخه زندگی پاراگونیموس وسترمانی:

1. جایگاه کرم‌ها: درون کپسولی سفت و متراکم از بافت ریه میزبان
2. تخلیه تخم‌های خارج شده از کیست‌های ریوی به برونش ها از طریق خلط و یا در صورت بلعیده شده از راه مدفوع
3. رسیده شدن میراسیدیوم طی 2 تا 3 هفته و ورود به حلزون طی 24 ساعت
4. ایجاد اسپوروسیست و ردی در حلزون، خروج سرکرها (میکروسرکوس) از حلزون (13 هفته) پس از شروع عفونت
5. ورود سرکرها به بدن خرچنگ های آب شیرین (48- 24 ساعت) و تبدیل به متاسرکر در پاها و عضلات
6. خورده شدن خرچنگ توسط میزبان پستاندار، خروج متاسرکر از کپسول، ورود به حفره‌ی شکمی از طریق دیواره‌ی دئودنوم
7. ورودکرم درحال رشد به حفره ی قفسه سینه و ریه ها با نقب زدن در دیافراگم (طی 20 روز)
8. بوجود آمدن یک کپسول کیست مانند اطراف انگل نزدیک برونش ها در نسج ریه و بالغ شدن 6-5 هفته

طول عمرکرم بطور متوسط 6 سال

میزبانان واسط و نهایی انگل

میزبانان قطعی: گوشتخواران شامل گربه سانان وحشی، سگ سانان و پستاندارانی مانند گربه، سگ، خوک، میمون و انسان
اولین میزبانان واسط: حلزون‌های دریچه‌دار (سمی سولکوسپیرا، تیارا)

دومین میزبانان واسط: خرچنگ‌های آب شیرین جنس‌های پوتامون و آستاکوس

بيماريزايی و علايم بالينی

پاراگونیموس ریوی:

واکنش التهابی نسجی اطراف کرم بصورت تشکیل کیست از بافت فیبروز حاوی مایع غلیظ قهوه‌ای متشکل از مواد چرکی و آمیخته به خون و تخم‌ها

تحریک و سرفه‌های پی درپی، خونریزی‌های کوچک و خلط خونین با بوی نامطبوع ماهی حاوی تعداد زیادی تخم در اثر پاره شدن کیست

شروع علائم معمولا بی سر و صدا و نامشخص (10 تا 20 روز): تب، بیحالی، درد قفسه سینه، تنگی نفس و برونشیت مزمن در عفونت های شدید

ابتدا سرفه ی خشک صبح ها هنگام برخاستن از خواب و سپس خلط خونی به رنگ قهوه ای ژلاتینی و چسبناک حاوی تخم پاراگونیموس همراه با نسج جدا شده از ریه

پاراگونیموس خارج ریوی:

✔ مهاجرت کرم‌ها به بافت‌های دیگر همراه با تشکیل ضایعات کیستیک

✔ محوطه شکمی: درد، سفتی، حساسیت و ناراحتی شکمی

✔ بافتهای زیر جلدی: ندول‌های زیر جلدی حساس و خزنده

✔ مغز و نخاع: ضایعات فضاگیر (آبسه، تومور)، تب، سردرد، تشنج، صرع، فلج یکطرفه، فلج یک عضو، بی حسی و اختلالات بینایی

✔ در عفونت‌های خفیف پیش آگهی خوب و همراه با بهبود خود به خودی

تشخیص

یافتن تخم‌های قهوه‌ای طلائی با دریچه‌ای پهن و برآمدگی شانه مانند در خلط، مدفوع و یا به وفور کمتر در مواد آسپیره شده از آبسه‌ها و یا ترشحات پرده‌ی جنب

یافته‌ی مشخص رادیوگرافی در پاراگونیمیازیس: کدروت حلقه مانندی به اندازه 10-5سانتی‌متر متشکل از چندین حفره‌ی به هم چسبیده‌ی کوچک به شکل خوشه‌ی انگور

آزمون های سرولوژیک (الیزا)، سی تی اسکن و ام آر آی

امکان اشتباه پاراگونیموس ریوی با سل ریوی

درمان

تری کلابندازول 10mkg/kg در یک دوز موثر
پرازی کوانتل
بیتیونول 2بار در روز به مدت 10 تا 15 روز به صورت یک روز در میان

پیشگیری

اجتناب از خوردن خرچنگ آب شیرین به صورت خام، نمک سود شدهی تازه و نیم پز، درمان بیماران و  مبارزه با حلزون

اشتراک گذاری پست:

اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در linkedin
اشتراک گذاری در twitter
اشتراک گذاری در email

عضویت در خبرنامه

اولین نفری باشید که اخبار و مقالات تخصصی را دریافت می‌کند

مطالب بیشتر: